Graham Yasası Şekil 2 :Thomas Graham. Çok küçük yarıçaplı bir delik veya porözlü bir duvardan gazın daha yüksek basınçlı bir yerden daha düşük basınçlı bir yere hareketi diffüzyon olarak adlandırılır. Eğer gazın hareketi bir delik veya gözenekli bir yerden geçmek yerine gazın kendi içerisinde meydana geliyorsa olay effüzyon olarak adlandırılır. Gazın yayılma hızı karakteristik özelliklerine bağımlıdır. 1829 yılında Thomas Graham bir grup gaz ile deneylerde gazların yayılma hızlarının oranlarını karşılaştırdı. Sabit sıcaklık ve basınçta çeşitli gazlarla yaptığı deneylerde gazların yayılma hızının gazların yoğunluklarının karekökleri ile ters orantılı olarak değiştiğini gösterdi. \rm {v_1 \over v_2} = \sqrt{ d_2\over d_1} Alternatif ve sık olarak kullanılan diğer bir ilişki gazların molar kütlesi ile yayılma hızları arasındaki ilişkidir. \rm {v_1 \over v_2} = \sqrt{ M_2\over M_1} Şekil 1 :Bir gazın diffüzyon hızını belirlemek için kullanılan düzenek. Soru 1 : Yandaki düzeneğe benzer bir düzenekle bir gazın mol tartısının belirlenmesi amaçlanmıştır. Mol tartısı belirlenecek bir gaz örneği 50 cm3 hacmindeki kabı 25.0 s de terk etmiştir. Aynı koşullarda 50 cm3 lük hacmi oksijen 27.7 saniyede terk etmiştir. Buna göre bilinmeyen bileşiğin mol tartısının ne olmasını beklersiniz? Yanıt 1 : \rm {v_{gaz} \over v_{O_2}} = \sqrt{ M_{O_2}\over M_{gaz}} V hacmini t zamanda terkeden gazın hızı \rm v = {V \over t} olacağından; \rm {{V_{gaz} \over t_{gaz}} \over {V_{O_2} \over t_{O_2}}} = \sqrt{ M_{O_2}\over M_{gaz}} yazılabilir. Burada VO2 = Vgaz. = 50 cm3 olduğundan eşitlik bu veriye göre yeniden düzenlenirse; \rm { t_{O_2}\over t_{gaz}} = \sqrt{ M_{O_2}\over M_{gaz}} olarak yazılabilir. Böylece; \rm M_{gaz} = M_{O_2} \Big( { t_{gaz} \over t_{O_2}} \Big)^2 \rm M_{gaz} = (32.00 \; g. mol^{-1}) \Big( { (25.0 \; s.) \over (27.7 \; s.)} \Big)^2 = 26.1 \; g. mol^{-1} olarak elde edilir.