Çözeltilerin Termodinamik Özellikleri
Bir çözeltideki toplam serbest enerji, çözeltideki türlerin sayısına ve miktarına bağlı olarak
G=G1n1+G2n2+... ifadesi ile verilebilir. Burada;
G1veG2 çözeltideki türlerin kısmi molal serbest enerji büyüklükleri,n1ven2 çözeltideki türlerin mol sayısıdır.Çözeltideki toplam entropi ve entalpi büyüklüğü içinde benzer eşitlik yazılabilir.
S=S1n1+S2n2+... H=H1n1+H2n2+... Gibbs serbest enerjisi ile ilgili olarak
G=H−TS olduğudan;
G1=H1−TS1 G2=H2−TS2 yazılabilir.
Çözeltideki herhangi bir i bileşeninin kısmi molal serbest enerjisinin basınç ve sıcaklığa göre kısmi türevleri sırasıyla;
(∂T∂Gi)n,P=−Sive(∂P∂Gi)n,T=Vi olacağından;
[∂T∂(TGi)]n,P=−HiT2 elde edilir. Çözeltinin i bileşeninin kısmi molal serbest enerji büyüklüğü maddenin aktivitesine bağlı olarak;
Gi=Gio+RTlnai ifadesi ile verilir. Burada
Gio; standart şartlarda i bileşeninin kısmi molar serbest enerjisidir. Madde saf halde ve standart halde iseGi=Gio dir. i bileşeninin çözeltideki aktifliği, i bileşeninin konsantrasyonu konsantrasyonuna bağlı olarakai=fiCi şeklinde yazılabilir. Buradafi; i bileşeninin aktiflik katsayısıdır.i bileşeninin konsantrasyonu sıfıra doğru yaklaşırken aktiflik katsayı da 1 doğru yaklaşır.
limCi→0aiCi=1 i bileşeninin molalite konsatrasyonuna bağlı olarak da benzer bir ilişki yazılabilir.
limmi→0aimi=1
n1ven2 mol sayısında madde içeren iki bileşenli bir sistem için karışma sonundaki serbest enerji değişimi için;ΔGkarışım=Gçözelti−(n1Go1+n2Go2) Burada
Gçözelti; çözeltinin serbest enerji değişimi,Go1veGo2 çözeltideki 1. ve 2. bileşenin saf hallerine ait standart serbest enerji değişimleridir. Çözeltinin serbest enerjisi çözelti içinde türlerin molal serbest nerji büyüklüklerine bağlı olarakG=n1G1+n2G2 olduğudan, bu son iki eşitlik birleştirilirse;
ΔGkarışım=(n1G1+n2G2)−(n1Go1+n2Go2) =n1(G1−Go1)+n2(G2−Go2) =n1ΔG1+n2ΔG2 Burada
ΔG1=(G1−Go1)veΔG2=(G2−Go2) olduğuna dikkat edilmelidir.Benzer yaklaşımlar karışımın entalpi, entropi ve hacim değişimleri için de yapılabilir.
ΔHkarışım=n1(H1−Ho1)+n2(H2−Ho2) =n1ΔH1+n2ΔH2 ΔSkarışım=n1(S1−So1)+n2(S2−So2) =n1ΔS1+n2ΔS2 ΔVkarışım=n1(V1−V1o)+n2(V2−V2o) =n1ΔV1+n2ΔV2 Böylece karışım oluşumu için;
ΔGkarışım=ΔHkarışım−TΔSkarışım eşitliği elde edilir.
Çok bileşenli bir bir sistemde i bileşeninin kısmi molal serbest enerji değişimi
Gi=Gio+RTlnai olduğundan iki bileşenli bir sistem için;
G1=Go1+RTlna1 G2=Go2+RTlna2 yazılabilir.
ΔGkarışım=n1ΔG1+n2ΔG2 olduğundan;
ΔGkarışım=n1RTlna1+n2RTlna2 elde edilir.
Kaynaklar |