Warning: jsMath requires JavaScript to process the mathematics on this page.
If your browser supports JavaScript, be sure it is enabled.

Taner TANRISEVER Ana Sayfasi
Processing Math: 100%
No jsMath TeX fonts found -- using unicode fonts instead.
This may be slow and might not print well.
Use the jsMath control panel to get additional information.
jsMath Control PanelHide this Message


jsMath

Carnot Çevrimi

Entropi bir hal fonksiyonudur. Bunu açıklamak için dS in yoldan bağımsız olduğunu göstermemiz gerekir. Bu nedenle;

ΔS=isTdqtersinir 

eşitliğinin bir çevrimde değerinin sıfır olması gerekir.

Tdqtersinir=0

buradaki kapalı bir integrali gösterir. Bu eşitliğin doğruluğu özel bir çevrim olan Carnot Çevrimi ile gösterilebilir. Bu süreç 4 adımda gerçekleşir.


Şekil 1 : Carnot Çevrimi

1. Tsıcak sıcaklığında A dan B ye tersinir izotermal genleşme. Bu adımda entropi değişimi Tsıcakqsıcak dir. Buradaki qsıcak sıcak kaynaktan sisteme akan ısıyı gösterir. Bu adımda qsıcak pozitiftir.

2. B den C ye tersinir adyabatik genişlemeyi gösterir. Sistemden ısı uzaklaşması söz konusu değildir. Bu nedenle bu adımda entropi değişimi sıfırdır. Bu genişleme sırasında sıcaklık Tsıcak dan Tsoğuk 'e kadar sıcaklık azalır.

3. Tsoğuk sıcaklığında C den D ye tersinir izotermal sıkışmaya karşı gelir. Bu adımda dışarı ısı verilir. sistemin entropi değişimi Tsoğukqsoğuk kadardır. Bu adımda qsoğuk negatiftir.

4. D den A ya tersinir adyabatik sıkışmaya karşı gelir. Sisteme ısı girişi olmaz. Bu nedenle bu adımda da entropi değişimi sıfırdır. sıcaklık Tsoğuk dan Tsıcak ye kadar artar.

Çevrim sonucunda sistem ilk haline geri döndüğünden çevrimdeki toplam entropi değişimi;

dS = Tsıcakdqsıcak+Tsoğukdqsoğuk = 0

olur. Ayrıca toplam entropi değişimi 0 olduğundan;

qsıcakqsoğuk=TsıcakTsoğuk

olacaktır.

qsıcak=nRTsıcaklnVAVB

olacağından, tersinir adyabatik süreçler için sıcaklık ve hacim arasındaki

ilişkilerinden

VATRCvsıcak=VDTRCvsoğukVDVA=TRCvsıcakTRCvsoğuk
VCTRCvsoğuk=VBTRCvsıcakVCVB=TRCvsıcakTRCvsoğuk

veya

VATRCvsıcak(VCTRCvsoğuk)=VDTRCvsoğuk(VBTRCvsıcak)

yazılabileceğinden,

VBVA=VCVD

elde edilebilir. Sonuç olarak

qsoğuk=nRTsoğuklnVCVD
qsoğuk=nRTsoğuklnVBVA

eşitliği elde edilebilir ki buradan ;

qsıcakqsoğuk=TsıcakTsoğuk

eşitliğinin sıfır olacağı sonucuna ulaşabiliriz.

Süreç boyunca toplam İş büyüklüğü

WT=W1+W2+W3+W4

WT=nRTsıcaklnVAVB+W2+nRTsoğuklnVBVA+W4

W2=W4olduğundan;

WT=nRTsıcaklnVAVB+nRTsoğuklnVAVB
WT=nR(TsıcakTsoğuk)lnVAVB

Bir motorun performansı genellikle, sıcak rezervuardan belirli bir termal enerji tüketimi için yapılan net işe dayalı olarak hesaplanır. Örneğin, içten sıkıştırmalı bir motorda, sıcak rezervuardan gelen ısının karşılığı olan belirli bir yakıt miktarından üretilen mekanik enerji ölçülür. Bu nedenle; Carnot çevriminin verimliliği ε;

ε=WTqsıcak
ε=nRTsıcaklnVAVBnR(TsıcakTsoğuk)lnVAVB
ε=TsıcakTsıcakTsoğuk

şeklinde tanımlanır.

Örnek Soru


 

Kaynaklar